2021-10-13 11:44:48
سلاطین ادب در جهان اسلام
نصیحت شاهزاده اسماعیل میرزا به فرمانروایان و امرا و حکمرانان در این رباعی خیلی ارزشمند است:
آن روز که کارت همگی قهقهه بود
از رای تو راه مملکت صدمهه بود
امروز در این قهقهه با گریه بساز
کان قهقهه را نتیجه این قهقهه بود.
دلنوشته شاهزاده ای از تبار اردبیل و ادیب والامقام تُرک آذربایجانی به پدر تاجدارش از زندان قهقهه در محال یافت آذربایجان چقدر زیباست:
به جان رسیدم و انجام کار پیدا نیست
نهایت ستم روزگار پیدا نیست
ستاره ای که به اقبال من فشاند نور
ز برج قلعه ی نیلی حصار پیدا نیست
عدو ز چرخ دمی یافت صد هزار مراد
مراد بنده یکی از هزار پیدا نیست
به پای آبله چون پی برم به کعبه ی وصل
که غیر خار در این رهگذار پیدا نیست
به کام دل تو که بی دردی از کنار بچید
که بحر دیده ی ما را کنار پیدا نیست
در این بلا چو شوم کشته از که خون طلبد
چو تیغ قاتل و دست نگار پیدا نیست
به چشم عقل ببین عادلی به صفحه ی دل
که غیر شکر خداوندگار پیدا نیست
بلند مرتبه طهماسب شاه عالیقدر
که مثل او دگری در دیار پیدا نیست
زهی به عرش معلّا مقامت از ره قدر
تویی که مثل تو در روزگار پیدا نیست
در آن جبین که نیارد به خدمت تو سجود
نشان رحمت پروردگار پیدا نیست
به یادگار رقم کرد خامه ام غزلی
که دهر را به از این یادگار پیدا نیست
مهی گذشت که پیغام یار پیدا نیست
نسیم وصل از آن گل عذار پیدا نیست
ستاره ای که در این دور اعتبار به اوست
به طالع من بی اعتبار پیدا نیست
ز دل گذشتم و دست طمع ز جان شستم
که مرهم دل و جان فکار پیدا نیست
این غزل شاه اسماعیل دوم در مسند تاج و تخت شاهنشاهی امپراطوری صفوی نیز برای فرمانروایان عبرت آموز است:
تا به قزوین آمدم آسایش جانم نماند
دردمند غم شدم امید درمانم نماند
بس که بر یاد رُخ هم صحبتان بگریستم
اشک خونین قطره ای در چشم گریانم نماند
از ضعیفی همچو تاری شد تنم در پیرهن
غیر دست محنت و غم در گریبانم نماند
در غم یوسف رُخی ازبس که خون بگریستم
روشنایی در نظر چون پیر کنعانم نماند
عادلی، از من مجو آیین رسم و اختیار
کار عقل از دست رفت و دل به فرمانم نماند
شهریار اقلیم سخندانی در خرمن ادب، فرمانده شجاع میدانی در عرصه رزم، شاه اسماعیل دوم صفوی از احفاد شیخ صفی الدین اردبیلی؛ نمونه ای از ظرفیت ادبی استان اردبیل است که در اقصی نقاط جهان نامی آشنا دارد و در تذکره های ادبی شرق و غرب جهان زینت بخش اوراق و صحایف تمدن اسلامی است. امید است روزگاری فرا رسد که مدیران فرهنگ اردبیل نیز نامی ازین سلاطین ادب و هنر برسر کوچه ای حکّ و در رسم فرهنگی یادی از آنان نمایند.
ان شاء الله
میرنبی عزیززاده ۲۱/ ۷ / ۱۴۰۰
https://t.me/shahsavanlary
159 viewsSoleiman Amirifard, 08:44
ش
